انعکاس دنیای زنانه به زبان های مختلف دنیا در رمان های فریبا وفی - مجله سرگرمی

فریبا وفی در اول بهمن سال 1341 درتبریز به دنیا آمد. او دو فرزند دارد و از سال 1377 در تهران زندگی می نماید . وی از نوجوانی به داستان نویسی علاقه داشت و چند داستان کوتاه اش در نشریه هایی مثل جمعه، دنیای سخن، مجله زنان و چیستا به چاپ رسیده است. اولین داستان جدی او با نام، راحت شدی پدر در سال 1367 در مجله جمعه به چاپ رسید.

او درباره چاپ اولین کارش می گوید:

فعالیت حرفه ای او به عنوان یک نویسنده داستان و رمان از سال 1367 آغاز شد. او تا سال 1381 چند مجموعه داستان منتشر کرد و در سال 81 نخستین رمانش انتشار پیدا کرد. نخستین مجموعه داستان های کوتاه او به نام در عمق صحنه در سال 1375 و دومین مجموعه اش با نام، حتی وقتی می خندیم در سال 1378 چاپ شد. اولین رمان او با نام پرنده من در سال 1381 منتشر شد که مورد استقبال منتقدان نهاده شد.

آثار داستانی وفی را می توان در دو گروه داستان کوتاه و رمان طبقه بندی کرد. در عمق صحنه، حتی وقتی می خندیم، در راه ویلا، همه افق و بی باد، بی پارو عناوین مجموعه داستان های کوتاه او هستند و پرنده من، ترلان، رویای تبت، ماه کامل می گردد، رازی در کوچه ها، روز دیگر شورا و بعد از انتها هم رمان های این نویسنده هستند.

فریبا وفی در سال 2017 برنده جایزه لیتپروم (Litprom) آلمان شد. او از میان ده نویسنده آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین به خاطر رمان ترلان که به زبان آلمانی در این کشور منتشر شده است به عنوان نویسنده سال انتخاب شد.

پرنده من

پرنده من اولین رمان فریبا وفی است که در سال 1381 چاپ شده است. این کتاب؛ رمانی است کوتاه با بخش بندی های دو، سه صفحه ای از روایت های زنی خانه دار. در هر بخش موضوعی خاص مطرح می گردد.

این کتاب برنده جایزه بهترین رمان سال 1381، جایزه سومین دوره بنیاد هوشنگ گلشیری و جایزه دومین دوره جایزه ادبی یلدا شده است و از سوی بنیاد جایزه ادبی مهرگان و جایزه ادبی اصفهان مورد تقدیر نهاده شد. این رمان به آلمانی نیز ترجمه شد و با عنوان Kellervogel پرنده زیر زمین در آلمان انتشار یافت.

داستان کتاب درباره زن متاهلی است که دارای 2 فرزند است. او پس از سال ها اجاره نشینی و سختی بالاخره پیروز می گردد تا خانه ای نه چندان عظیم را بخرد، اما پس از این خرید، شوهرش(امیر) به فکر مهاجرت به کانادا می افتد. امیر دائما به فکر پیشرفت و تغییر است. او دوست ندارد به گذشته برگردد و تصمیم می گیرد خانه ای که با این همه سختی بدست آوردند را بفروشد، اما زن با این کار امیر مخالف است. این داستان حس های کوچک ولی غالبا تاثیرگذاری را بیان می نماید. هدف از نوشتن این کتاب ثبت حضور تناقضات کلی جامعه درون زندگی روزمره زنانه و فضای داخلی خانه است.

در بخشی از کتاب می خوانیم:

ترلان

ترلان؛ دومین اثر فریبا وفی است که حدود 16 سال پیش نوشته شده است. این رمان چند سال پیش به زبان آلمانی ترجمه شد و او به خاطر نوشتن این رمان برنده عنوان بهترین نویسنده سال 2017 موسسه آلمانی لیتپروم LITPROM شد. لیتپروم موسسه ای غیردولتی است که با همکاری مسئولان نمایشگاه کتاب فرانکفورت و البته حمایت اقتصادی دولت آلمان فعالیت می نماید و هر ساله بهترین آثار منتشر شده در آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین را برای ترجمه به زبان آلمانی برمی گزیند و کوشش می نماید مخاطبان آلمانی زبان را با آن آثار آشنا کند.

شخصیت های اصلی رمان دو دختر به نام های ترلان و رعنا هستند که با یکدیگر دوست هستند. هر دو کتاب خوانند، ذهنیت و شخصیتی شبیه به هم دارند. آنها تصمیم می گیرند پس از گذران یک دوره سخت آموزشی به قول راوی داستان پاسبان شوند. آنها به تهران می آیند و پس از گذراندن دوره آموزشی سخت و پررنج، پایان به آرزویشان می رسند. اما ترلان دلش می خواهد نویسنده گردد و به این خاطر به این دوره سخت می آید تا به دور از زندگی معمولی مرحله جدیدی را در زندگی اش تجربه کند.

هیئت داوران جایزه ادبی لیتپروم، درباره رمان ترلان نوشته است:

رویای تبت

کتاب رویای تبت، سومین رمان فریبا وفی است که در سال 1384 جایزه بهترین رمان هوشنگ گلشیری و مهرگان ادب را کسب کرد.

رویای تبت در واقع از رویای مشترک آدم هایی که می خواهند به دور از سرخوردگی ها آزاد فکر نمایند و آزاد زندگی نمایند حرف می زند. این رمان مانند دیگر آثار وفی قصه ای زنانه دارد که از عشق های ناتمام و ممنوعه سخن می گوید. رویای تبت، رویای زنانی است که به آرزوهایشان نرسیدند و آرزو به دل مانده اند.

کتاب سرگذشت سه زن را به نام های شعله، شیوا و فروغ روایت می نماید. اگر چه قصه با زاویه دید اول شخص روایت می گردد اما کسی که روایت داستان را بر عهده دارد نقش اصلی داستان نیست. داستان درباره زندگی زنی به نام شیوا است اما از زبان خواهرش شعله برای مخاطبان روایت می گردد.

شیوا، خواهرش شعله و فروغ که نامادری شوهر شیوا است. این رمان داستان عشق این سه زن را که از نسل های متفاوت هستند برای ما به تصویر می کشد. عشقی که برای هر کدام از این شخصیت ها به شکلی متفاوت اتفاق افتاده است اما در تمام آن ها غمی جدایی ناپذیر وجود دارد.

در بخشی از کتاب می خوانیم:

• گلی ترقی، قصه گوی خاطرات روزهای دور

بعد از انتها

رمان بعد از انتها، نوشته دیگری از فریبا وفی است. او در این اثر از دغدغه ها و مسائل اجتماعی روز زنان جامعه مثل مهاجرت و روابط آدم ها با یکدیگر حرف می زند. این رمان را می توان رمانی شخصیت محور دانست. بیشتر شخصیت های رمان زن هستند و به نظر می رسد که این نکته اتفاقی نبوده و تعمدی در آن است.

کتاب روایتگر داستان دو دوست و دو زن است، منظر و رویا؛ منظر به تازگی از سوئد برگشته و به همراه رویا که در اصل همان راوی داستان است راهی شهر تبریز می شوند. در حقیقت خواهرزاده ساکن سوئدش آیسان از وی خواسته منظر را در سفر به تبریز همراهی کند. منظر آدم راحتی است با کسی رودربایستی ندارد کارهایی که دوست دارد را انجام می دهد و نمی گذارد حرفی توی دلش بماند. او از بقیه هم می خواهد شجاع باشند و به دنبال ماجراهای زندگی شان بروند. او خودش عاشق مردی به نام اسد است و برای ایجاد ارتباط دوباره بین اسد و خانواده اش به این سفر آمده و رویا مسائلش با دوست قدیمش نسرین را حل می نماید و می بینیم گاه باید زاویه دید بقیه را هم مد نظر قرار داد.

در بخشی از کتاب می خوانیم:

روز دیگر شورا

رمان روز دیگر شورا؛ در 100 فصل کوتاه و در 327 صفحه نوشته شده است. این رمان نیز مانند دیگر آثار وفی که قهرمانانش زن هستند به زندگی زنی به نام شورا می پردازد که در انتها روزهای جوانی و ورود به میانسالی است. این اثر در ژانر رئالیسم یا واقع گرایی نوشته شده است.

اما اگر بخواهیم نگاهی کلیشه ای به روز دیگر شورا داشته باشیم، آن را صرفا از منظر یک موضوع تکراری یعنی خیانت مورد آنالیز قرار می دهیم. اما فریبا وفی در عین سادگی، خلاقیت و ابتکار به خرج داده و داستان را از منظری جدید در اختیار ما می گذارد. او با شجاعت در این اثر مجالی به احساسات ممنوعه زنانه داده است.

قصه درباره شورا، دختری از خانواده ای کم جمعیت و نسبتا امروزی است که در بدو جوانی با پسری از خانواده ای شلوغ و تا حدی سنتی ازدواج می نماید و سال ها بعد با وجود ادامه این زندگی نارضایتی هایی دارد، خستگی و سرگشتگی او را به رابطه ای دیگر می کشاند اما همان نیز درمانی برای درد تنهایی شورا نیست.

در قسمتی از کتاب می خوانیم:

• ویرجینیا وولف، ترکیب سحرآمیز جنون و نویسندگی

در راه ویلا

این کتاب سومین مجموعه داستان فریبا وفی است که شامل نه داستان کوتاه است. داستان آدم هایی که کنار هم زندگی می نمایند ولی از درک یکدیگر ناتوان هستند. مضامین اجتماعی و واقعیت های روزمره، آمیخته به احساساتی زنانه و عمیق روایت می شوند. این داستان تا به امروز به انگلیسی ترجمه شده و فیلم کوتاهی از آن به کارگردانی منیر قیدی و بازی گوهر خیراندیش تهیه شده است.

اولین داستان این مجموعه درراه ویلا نام دارد که ماجرای زنی است که شوهرش مدام در ماموریت های طولانی به سر می برد. این زن دارای دو کودک است و مسائل و تنهایی ها زندگی را برای او غیرقابل تحمل نموده است در این میان او از مادرش هم دلگیری هایی به دل دارد که باعث شده روابط محبت آمیزی باهم نداشته باشند آن ها به ویلای خواهرش در شمال دعوت می شوند و ادامه داستان حول این سفر و احساسات او شکل می گیرد. شخصیت پردازی در این داستان بسیار قوی است. داستان سیر خطی مشخصی را دنبال می نماید و به صورت اول شخص روایت می گردد.

در قسمتی از کتاب می خوانیم:

بی باد، بی پارو

مجموعه داستان بی باد، بی پارو شامل دوازده داستان کوتاه است. داستان هایی که از ترس ها و دغدغه های آدم ها به خصوص زن ها حرف می زند. وفی در تمام داستان ها به موارد ریزی اشاره می نماید و دربار یشان می نویسد که ممکن است برخلاف سادگی، بسیار تکان دهنده و قابل تامل باشند.

کتاب با داستان زندگی زنی مهاجر آغاز می گردد و با صحنه داستانی از پرواز پرنده ای بر فراز اقیانوس به انتها می رسد. همه شخصیت های این کتاب در رها بودن و کوشش برای پیدا کردن امنیت مشترک هستند. داستان ها، شخصیت ها به دنبال چرایی اند. آنها گاه با سکوت، گاه با فریاد، گاه با فرار از موقعیت سخت، گاه با رویارویی شجاعانه و گاه با رویا پردازی به شرایط سخت خود اعتراض می نمایند و با کابوس های آزاردهنده و ناکامی های خود مقابله می نمایند.

سفر، رویا، دوستی، مرگ، عشق، عصیان، وفاداری، سوءظن و رهایی از تم های این مجموعه است.

در بخشی از کتاب می خوانیم:

dorezamin.com: دور زمین: آشنایی با زیبایی های دنیا در مجله سرگرمی و گردشگری

chinaro.ir: چین: سفر به کشور پهناور و باستانی، پکن، شانگهای ،گوانجو و هانگزو